Αξία της Κέρκυρας στη διαχρονία

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη

Η Κέρκυρα, πόλη-λιμάνι, πόλη-κόμβος, πόλη συγκέντρωσης πληθυσμού από γειτονικές περιοχές, πόλη εμπορίου, πόλη βιοτεχνικής και βιομηχανικής ανάπτυξης στη διαχρονία, που δυστυχώς καμία δυναμική δεν υπήρξε για τη διάσωση της εικόνας της ταυτότητας της ξεχωριστής βιομηχανικής ανάπτυξης, πόλη πολιτιστικής και πολιτισμικής συνεχούς εξέλιξης, πόλη πολιτισμού, ιδιαίτερα μέσω της καλλιέργειας της μουσικής, με την αρχέγονη δυναμική που ο Νικόλαος Μάντζαρος προκάλεσε στην πατρίδα του σχετικά με την παράδοση μαθημάτων  μουσικής, πόλη τουριστικής ανάδειξης, με την ιδιαιτερότητα των αρχών της δεκαετίας του 1960, ετοιμάζεται να δεχτεί τις προοπτικές που η νέα χρονιά μπορεί να της προσδώσει.    

 Παράλληλα, αποτελεί και πόλη με έντονες καλλιτεχνικές αναζητήσεις,  με αγιογράφους και γενικότερα ζωγράφους, με  ιστορικό παρελθόν, από όταν οι πρώην βενετοκρατούμενες περιοχές, όπως η Κρήτη, περνούν σε οθωμανική κυριαρχία, οπότε κύμα καλλιτεχνών, μεταξύ του γενικού πληθυσμού, μετακινείται προς τα βενετοκρατούμενα Ιόνια νησιά, μεταξύ των οποίων είναι και η Κέρκυρα, ως το 1797.

  Επιπλέον  χαρακτηριστικό της οικονομίας της υπήρξε η δημιουργία καταστημάτων από το τέλος του 19^ου αι., καθώς κατά το τελευταίο τέταρτο του 19^ου αιώνα δημιουργείται ένα πλήθος «καταστημάτων» που παράγουν συγκεκριμένα προϊόντα και ειδικότερα έπιπλα, κοσμήματα, υφαντικά είδη, χαρτί, εκτυπώσεις, εκδόσεις, καθώς και συγκεκριμένα είδη διατροφής, όπως αλεύρι και ελαιόλαδο. Όλες αυτές οι καταστάσεις, δημιουργείται συνολικά ένα γενικευμένο μοντέλο πόλης συνεχούς ανάπτυξης.

 Αλλά και η περίοδος της Βρετανικής Προστασίας αφήνει το δικό της στίγμα για τη μετεξέλιξη της οικονομίας με τη σταδιακή διαμόρφωση του αστικού τοπίου να ενισχύεται με την  έναρξη χρηματοοικονομικών διαδικασιών, οπότε αργά αλλά σταθερά  προωθείται η  λειτουργία του χρήματος πάνω σε μια προ-καπιταλιστική βάση, η οποία  εμφανίζεται ικανή να δημιουργεί σε μια πληθώρα ανθρώπων μια πρωτόγνωρη ψυχολογία, εκείνη του δημιουργού νέων δεδομένων στο χώρο της παραγωγής.

Μέσα στη διαμόρφωση των όρων πιστωτικών λειτουργιών, ικανών να εκκινούν συνθήκες δημιουργίας κεφαλαίου και απόκτησης εργατικού προσωπικού σε ένα χώρο όπου η δευτερογενής παραγωγή φέρει το χαρακτήρα της μετάβασης στη βιομηχανική διαδικασία, η  περίπτωση σιτεμπόρων είναι ξεχωριστή, οι οποίοι αποφασίζουν να ιδρύσουν αλευροποιίες με κινητήρια δύναμη λειτουργίας τον ατμό. Ποιος παλιός κερκυραίος δε θυμάται τη χαρακτηριστική εικόνα της Κέρκυρας, στα προάστια του Μαντουκιού και της Γαρίτσας, με τα ανάλογα εργοστάσια;

 Και η Κέρκυρα είχε και εναλλακτικές λύσεις, όπως μετά την αγροτική κρίση του 1857 και την αδυναμία αντιμετώπισης των προβλημάτων που είχε δημιουργήσει η επιδημία χολέρας του 1850, έδωσε βαρύτητα στις τραπεζικές συναλλαγές. Μέσα στη χρηματιστική δραστηριότητα, ιδίως των εμπόρων,  η ίδρυση του «Εμπορικού Επιμελητηρίου», σύμφωνα με την από 15 Σεπτεμβρίου 1851 Συστατική Πράξη του Επιχωρίου Συμβουλίου, όπως επίσης και η λειτουργία του Χρηματιστηρίου, σύμφωνα και με την επιθυμία της Βρετανικής Προστασίας, προκάλεσε τη νέα πορεία για την Κέρκυρα

Ωστόσο, και η κάθε περίοδος ξενικής κυριαρχίας στο νησί δεν παύει να αποτελεί, πρώτιστα, εποχή κατά την οποία οι ξένοι κυρίαρχοι δεν έθεταν πάνω από όλα τα συμφέροντα της ανάλογης δικής τους κυριαρχίας. Παράλληλα και οι διαμορφωτές της οικονομικής ανάπτυξης πάνω από όλα επιδίωκαν την οικονομική τους εδραίωση. Σε όλες αυτές, όμως, τις συγκυρίες η Κέρκυρα διατήρησε τη φυσιογνωμία της.

 Αυτό το παρελθόν της Κέρκυρας, σημαντικό μέρος της Τοπικής Ιστορίας μας, αφήνει την υποχρέωση της διαφύλαξης για τις νέες γενιές. Η νέα χρονιά να φέρει στην Κέρκυρα και σε όλους κάθε αγαθό δημιουργίας.

*δημοσιεύθηκε στο φύλλο 29ης-12-2023 της εφημερίδας “Η Κέρκυρα Σήμερα” στη στήλη “Απο τα Παλιά στο Σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook