Από τον Απρίλη του 1755 στον Απρίλη του 1769

 Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη*

 Η εκδοτική παραγωγή στη Βενετία αποτυπώνει τη δυναμική της ελληνικής τυπογραφίας. Δεν είναι τυχαίο το ότι το πρώτο ελληνικό βιβλίο που εκδόθηκε στη Βενετία αποτέλεσε κορυφαίο γεγονός, μάλιστα 18 χρόνια μετά την Άλωση του 1453. Έτσι, το 1471 η έκδοση με τίτλο τα «Ερωτήματα» του Ιωάννη Χρυσολωρά έφερε για πρώτη φορά την κυκλοφορία βιβλίων με τον ελληνικό τυπογραφικό χαρακτήρα, γεγονός που ικανοποιούσε απόλυτα το έντονο ενδιαφέρον κυκλοφορίας ελληνικών βιβλίων. Αν και υπάρχει και η άποψη ότι το συγκεκριμένο βιβλίο τυπώθηκε αργότερα, το 1484, παρόλα αυτά  η πρώτη έκδοση άφησε αμείωτο το ενδιαφέρον περί των θεμάτων του βυζαντινού λογίου που εισήγαγε την ελληνική παιδεία και ζητήματα Γραμματικής στη Δύση.

Έτσι, θέματα του Χρυσολωρά βρίσκονται στο προσκήνιο, το δε πρώτο ερώτημα που έθετε περί των ειδών των είκοσι τεσσάρων γραμμάτων, με την απάντηση περί φωνηέντων και συμφώνων, έδινε το έναυσμα για την αξία μελέτης της Ελληνικής Γλώσσας όχι απλά για την ανάγνωση μιας γλώσσας αλλά για την ενασχόληση με τις αξίες που ο ελληνικός πολιτισμός προήγαγε. Από εκεί και πέρα αναπτυσσόταν αμείωτο και το ενδιαφέρον για ανάλογες εκδόσεις που αφορούσαν παρόμοια θέματα, κάτι, βέβαια, που ένας μαθητής της σύγχρονης εποχής των υψηλών τεχνολογικών εξελίξεων και της χρήσης κατά βάση, ή μόνο, των διαδικτυακών συστημάτων περιήγησης δεν μπορεί εύκολα να διαισθανθεί, όπως και το ζήλο εκείνων που επιθυμούσαν να ασχοληθούν με εκδόσεις βιβλίων.

Μεταξύ εκείνων που ασχολήθηκαν με τις εκδόσεις ήταν και ο Δημήτριος Θεοδοσίου, με καταγωγή από τα Ιωάννινα, ο οποίος βρέθηκε στη Βενετία, τόσο για να σπουδάσει, όσο και για να εργαστεί. Η Αδελφότητα του Αγίου Νικολάου της Βενετίας αποτελούσε και για εκείνον ό,τι σήμαινε για όλους τους Έλληνες της Βενετίας, τη δυνατή «γειτονιά» τους, με την  εκκλησία τους, του Αγίου Γεωργίου, και τη συνεχή καθημερινή συναναστροφή που άφηνε αδιάλειπτο το ενδιαφέρον για την προαγωγή και την ανάδειξης του κοινού ελληνικού τρόπου βιοσοφίας και επικοινωνιακής συσχέτισης.

Από τις 5 Απριλίου 1755, έχοντας ήδη ο Δημήτριος Θεοδοσίου μια συνεχή ενασχόληση με  τυπογραφικές εκδόσεις, λαμβάνει την άδεια εγγραφής στη Συντεχνία των Βιβλιοπωλών και Τυπογράφων και στις 16 Απριλίου έχει και την άδεια της έκδοσης του πρώτου βιβλίου, γεγονός που τον χαροποιεί, καθότι οι σπουδές του και στη συνέχεια η μαθητεία του σε τυπογραφείο, κατόπιν της βοήθειας και της διαμεσολάβησης περί αυτού που είχε λάβει από την οικογένεια Μαρούτση, έδωσαν τον πολυπόθητο για αυτόν καρπό της εκτύπωσης, μάλιστα ελληνικών βιβλίων.

Η συχνή επίκληση στην οικογένεια Μαρούτση ήταν κάτι που ποτέ δεν ξεχνούσε, καθότι χωρίς τη συμπαράσταση της οικογένειας εκείνης, όπως ανέφερε συχνά, δε θα ήταν εύκολη η δική του εξέλιξη στον τομέα των εκδόσεων. Το πρώτο του βιβλίο ήταν η «Βίβλος ενιαύσιος την άπασαν εκκλησιαστικήν ακολουθίαν ανελλιπώς περιέχουσα» που αποτύπωνε την αγάπη του για καλοεπιμελημένες εκδόσεις, γεγονός που αποδείχτηκε και με την εξελισσόμενη πορεία του. Για δεκατέσσερα συνεχή έτη οι εκδοτικές παραγωγές του συμπεριελαμβάνονταν στα σημαντικά έργα της εποχής και μεταξύ αυτών και στη  Σλαβική Γλώσσα. Όταν, δε, ένιωθε ότι η υγεία του δεν του επέτρεπε να συνεχίζει μόνος την εκδοτική δραστηριότητα, φέρνει συνεχιστή του τον ανιψιό του Πάνο Θεοδοσίου, έτσι, από τις 12 Απριλίου 1769 πετυχαίνει την εγγραφή του Πάνου στη Συντεχνία των Βιβλιοπωλών και Τυπογράφων, όπως και ο ίδιος είχε ξεκινήσει,  οπότε φέρνει εκείνον συνεχιστή του, ο οποίος αργότερα θα αναλάβει και τη διεύθυνση του τυπογραφείου. Η πορεία, λοιπόν, του Δημητρίου Θεοδοσίου δεν ήταν τυχαία, όπως και η πορεία του τυπογραφείου του. 

*δημοσιεύθηκε στο φύλλο 13ης-4-2023 της ΚΣ στη στήλη “Από τα Παλιά στο Σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook