Οι Κερκυραίοι μεταλαμπαδευτές πνεύματος αεί αναγνωρίζονται

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη*

Δεν είναι μοναδικό φαινόμενο να διαπρέπουν οι Κερκυραίοι και να ξεχωρίζουν για τις ικανότητές τους στο εξωτερικό, πολλοί από τους οποίους να μένουν, πλέον, μόνιμα εκτός της πατρίδας τους. Σε κάθε περίοδο υπάρχουν παρόμοιες καταστάσεις, όπως και κατά το 19^ο αι. Μία προσωπικότητα ξεχωριστής πνευματικής εμβέλειας, που έδωσε ιδιαίτερο στίγμα και στα πολιτικά τεκταινόμενα, και που για ένα μεγάλο διάστημα παρέμεινε εκτός Κέρκυρας και εκτός Ελλάδας, ήταν ο Πέτρος Βράιλας Αρμένης.

Έχοντας δάσκαλό του στην Κέρκυρα τον Ανδρέα Ιδρωμένο και σπουδάζοντας, αργότερα, στην Ελβετία, την Ιταλία και τη Γαλλία, με διδαχές σαν του Φιλοσόφου Βικτόρ Κουζέν, άποψη του οποίου ήταν ότι αληθινή ελευθερία δεν είναι να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει αλλά να κάνει ό,τι έχει δικαίωμα να κάνει, αποκτούσε εχέγγυα δυναμικής ολότητας.

Η Κέρκυρα τον γεύτηκε και ως εξαιρετικό Δικηγόρο και ως Υποθηκοφύλακα  και ως σοφά μετρημένο στα πολιτικά λόγια Πολιτικό, επίσης και η Ζάκυνθος χάρηκε των προσφορών του ως Δικαστή. Ως χαρισματική πνευματική φυσιογνωμία καθημερινά συνδύαζε την καλλιέργεια ψυχής και πνεύματος, χωρίς να φειδωλεύεται των επαγγελματικών του υποχρεώσεων, απόδειξη η μεγάλη του συμβολή για την ίδρυση της Αναγνωστικής Εταιρείας το 1836. Η καθημερινή ενασχόλησή του δε σταματούσε στη λειτουργία του αγαπημένου του Ιδρύματος, η αρθρογραφία έγινε επίσης σημαντική του ενασχόληση, απότοκος της αγάπης του αυτής ήταν η ίδρυση της εφημερίδας «Πατρίς» στην Κέρκυρα, με την εξίσου σημαντική συμβολή του επιφανέστατου Ποιητή Ανδρέα Κάλβου, του διακεκριμένου Νομικού Ναπολέοντα Ζαμπέλη, των δυναμικών Λογίων Ιωάννη Πετριτσόπουλου και Σπυρίδωνα Ζαμπέλη. Παράλληλα, η ενασχόλησή του με τη Φιλοσοφία έφερε ως απότοκο το διορισμό του ως Καθηγητή Φιλοσοφίας και Ιστορίας Φιλοσοφίας στην Ιόνιο Ακαδημία. Οι διαλέξεις του προκαλούσαν σταθερά το ενδιαφέρον των φοιτητών για την αρτιότητα της σκέψης του και την αμεσότητα της ακαδημαϊκής του δεινότητας.  

 Βρισκόμενος αργότερα στην Αγγλία συνέχισε να αρθρογραφεί στους Times, ενώ παράλληλα ασκούσε τα καθήκοντά του ως Πρεσβευτή στο Λονδίνο, έχοντας άμεσα κερδίσει την εκτίμηση της Βασίλισσας Βικτωρίας, από το 1867. Η συνεχής του επιδίωξη να αναφέρεται σε ελληνικά ζητήματα, ιδιαίτερα γεωστρατηγικής σημασίας, όπως περί της Κρητικής Επανάστασης της περιόδου 1866-1869, απέκτησε μόνο θετική κριτική για την αμεσότητα της πολιτικής του ικανότητας, φέρνοντας συγχρόνως την ανάπτυξη φιλελληνικών αισθημάτων και ανάλογων ενεργειών. Η λαμπρή πορεία του ως Πρεσβευτή δεν εκδηλώθηκε μόνο στην Αγγλία, κατά το ίδιο ενεργούσε και στη Ρωσία και στη Γαλλία, ενώ κατά την επιστροφή του στην Αγγλία η αποδοχή του στην ανάπτυξη των διπλωματικών ενεργειών ήταν άμεσα συνυφασμένη με την ανάδειξη των υψηλών πνευματικών και πολιτικών ικανοτήτων του. Η αρχική του πολιτική ενασχόληση στην πατρίδα του ήταν, ωστόσο, η εναρκτήριος δυναμική του πολιτική αρχή, όχι μόνο ως αρχηγός των Μεταρρυθμιστών, όπου έδινε ιδιαίτερη βαρύτητα και στην ανάπτυξη κάθε προσπάθειας για τη διατήρηση λειτουργίας της αγαπημένης του Ιονίου Ακαδημίας, αλλά και ως Γενικός Γραμματέας της Ιονίου Γερουσίας. Με την Ένωση της Επτανήσου η Ελληνική Βουλή είχε την τιμή να επιτελεί ο ίδιος τα καθήκοντα του Υπουργού Εξωτερικών,  από το 1865, την περίοδο πρωθυπουργίας του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου, μέχρι που αποχώρησε για την Αγγλία.

Αν για τον Πέτρο Βράιλα Αρμένη η Αγγλία βρέθηκε σε μεγάλο πένθος, όταν πέθανε στις 3 Σεπτεμβρίου 1884, όπως προκύπτει και με τη μεταφορά της σορού του με αγγλικό θωρηκτό στον Πειραιά, από όπου στη συνέχεια διακομίστηκε με το ελληνικό πολεμικό πλοίο «Πάραλος» στην αγαπημένη του Κέρκυρα, για να θαφτεί στο Α΄ Νεκροταφείο, κατά το ίδιο έμεινε αγαπητός σε όλα τα μέρη της Ευρώπης, όπου διετέλεσε ως σημαντικός διπλωματικός παράγοντας της Ελλάδας. Ανέδειξε τη χαρισματική προσωπικότητα του γνήσιου Κερκυραίου που μπορεί επάξια να σταθεί και εκτός της γενέτειρας, ως φωτισμένη προσωπικότητα πανταχού της γης.  

*δημοσιεύθηκε στο φύλλο 25ης-10-2022 της ΚΣ στη στήλη “Απο τα Παλιά στο Σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook