13 Οκτωβρίου 1944

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη

Η επίσημη λήξη της λαίλαπας της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα, μετά τη βασανιστική περίοδο των 1.264 ημερών, η απελευθέρωση, συνεχίζει πάντα να αντηχεί την ίδια  μεγάλη σηματοδοτική της αξία  χωρίς αναγκαίους άλλους προσδιορισμούς. Όπως, όταν εκφραζόμαστε στην Κέρκυρα με τη λέξη «ο Άγιος» και κοινώς εννοείται ο Πολυούχος μας, έτσι και η λέξη «απελευθέρωση», από μόνη της, δε χρειάζεται επιπλέον ονοματικά σύνολα: απλά και μόνο, πρόκειται για την αναφορά στην απελευθέρωση από τα γερμανικά στρατεύματα, στο τέλος της κατοχικής περιόδου. Στην Αθήνα, με την υποστολή της γερμανικής σημαίας στην Ακρόπολη, την Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 1944, αρχίζει η πρώτη σελίδα της απελευθερωμένης Ελλάδας.

«Μπήκα άθελά μου στο ρυθμό που επικρατούσε γύρω μου. Τι κάναμε δηλαδή; Μ ααπλά πράγμα: χαιρόμαστε και δεν ξέραμε να εκφράσουμε τον ενθουσιασμό μας». Με τέτοια απλή εξήγηση του πατριωτικού συναισθήματος ο Κώστας Παράσχος αποτυπώνει την αγνή και ένθερμη ψυχική ενδυνάμωση του κάθε Έλληνα που ανασταινόταν από το τέλμα της ανθρώπινης κατοχικής καταρράκωσης (Κώστας Παράσχος, Η Απελευθέρωση, Αθήνα, Ερμής, 1983).

Στην Κέρκυρα μία από τις πιο σημαντικές ημέρες, η 13^η Οκτωβρίου 1944, ημέρα κατά την οποία οι τελευταίου Γερμανοί του φυλακίου του Αγίου Στεφάνου έφευγαν, έφερνε το τέλος αυτής της περιόδου κατά την οποία το νησί πέρασε οδυνηρά γεγονότα. Δεν είναι μόνο η πίστη της ηθικής και έμπρακτης ανάτασης ως δυναμική απάντηση απέναντι στην απώλεια των ανθρώπινων ψυχών, των απολογισμών απέναντι στις υλικές καταστροφές, απέναντι στη βεβήλωση του ιστορικού, πολιτιστικού και  αρχιτεκτονικού, ιστού του τόπου. Είναι  και η ίδια η πίστη ότι η κοινή πράξη ευθύνης απέναντι στη ναζιστική και φασιστική νοοτροπία, απέναντι σε κάθε βαρβαρική πρακτική, μπορεί να αποτελέσει παρελθόν.

Η Κέρκυρα δεν είχε μόνο να αντιμετωπίσει άμεσα το επικίνδυνο πρόβλημα της ύπαρξης πολλών ναρκών στο έδαφός της (Δήμος Κερκυραίων, εν Κερκύρα τη 14^η Νοεμβρίου 1944), είχε το έντονο ζήτημα και της ελονοσίας, του τυφοειδούς πυρετού, της έλλειψης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, σε μια περίοδο που τα πρωτόκολλα θα έμοιαζαν εντελώς αδύναμα να φέρουν την αρχή μιας ισόρροπης ατομικής και κοινωνικής ζωής. Τότε, η αρωγή του Ερυθρού Σταυρού, μέσα από την ενίσχυση του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, έφερνε καθημερινά την απλή και ακατάπαυστη πράξη αλληλεγγύης. Τουλάχιστον η τροφοδοσία των κατοίκων του νησιού μέσα από τα αποθηκευμένα τρόφιμα στις αποθήκες της Αγροτικής Τράπεζας έδινε μια πρώτη πράξη αλληλεγγύης, ικανής να προσθέσει την ελπίδα για την ίδια τη ζωή (Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος, Υποκατάστημα Κέρκυρας, 23-10-1944).

Η άλλη, όμως, διάσταση, η σύγχρονη ελληνική ιστορία είχε μια συνέχεια που της προκάλεσε την καταγραφή, τουλάχιστον, 154.000 νέων θανάτων (Ελευθερία, 18-03-1952): ο εμφύλιος πόλεμος, ο νέος και χειρότερος παράγοντας καταρράκωσης της ανθρώπινης ζωής, ο πόλεμος που χώρισε τον ελληνικό λαό με τη δράση του γονιδίου που σφράγισε ανεξίτηλα την εθνική ιστορική πορεία μας. Μια συνέχεια της αλυσίδας εκείνης της οποίας οι κρίκοι της φιλαρχίας και του  πολιτικού, και όχι μόνο, συμφεροντολογισμού αμαύρωσαν την κοινή δόξα της απελευθέρωσης. Απέναντι σε αυτήν, τουλάχιστον, μπορεί να είναι διαρκής  η σημερινή υποχρέωση της κοινής υπόθεσης υπέρβασης τέτοιων παθών, δεν μπορεί παρά να μένει σταθερό σημείο περισυλλογής. Η δε καθημερινή πράξη ευθύνης αποτυπώνεται στην αλληλεγγύη, στη συναδέλφωση, στην κοινή στόχευση πραγμάτωσης ανθρωπιστικών αξιών χωρίς ίδιον όφελος και διακρίσεις.

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook