Έπεα πτερόεντα

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη

Η  Επιτροπή Έντουαρντ Χάουζ, σύμφωνα με την πρόταση σύγκλησης από τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. Ουίλσον, με σκοπό  την πραγμάτωση διαβούλευσης μεταξύ των ειδικών μελετητών της για την υποβολή σχεδίου εδραίωσης περί της ειρήνης, λίγο πριν το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οδήγησε στη διατύπωση των 14 σημείων του διαγγέλματος του Προέδρου στις 22 Ιανουαρίου 1917. Μεταξύ αυτών γινόταν λόγος για την ανάπτυξη ειρηνικών σχέσεων μεταξύ των εθνών, τήρηση όρων διεθνούς ειρήνης, κατάργηση της μυστικής διπλωματίας, ανάπτυξη ελεύθερης ναυσιπλοΐας, κατάργηση οικονομικών εμποδίων, χάραξη των όρων προστασίας της πολιτικής ελευθερίας και της εδαφικής ακεραιότητας.

Αν και αναμενόταν η επανεκκίνηση των ειρηνικών συσχετισμών, η ίδια η εξέλιξη των  γεγονότων φανερώνει το ανεδαφικό κοινής πολιτικής Διεθνούς Δικαίου. Η διαβεβαίωση, δε, του Ουίλσον προς τους Έλληνες, όπως διατυπώθηκε στις 20 Απριλίου 1918, ότι θα προωθούσε την εξασφάλιση των δικαίων της,  έδινε την ελπίδα για την πραγμάτωση των σχεδίων της Μεγάλης Ιδέας, με απώτερο πλάνο την Κωνσταντινούπολη. Δεν ήταν, έτσι, τυχαίο γεγονός η απόφαση απόβασης ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, στις 2/15 Μαΐου 1919, βάσει του αξιώματος του Βενιζέλου, «Η Ελλάς δεν πηγαίνει εκεί όπου της λείπει η εθνολογική βάσις».

Η αρχή, βέβαια του Μικρασιατικού Πολέμου ήταν απότοκος της τελευταίας φάσης του Ανατολικού Ζητήματος σε μια περίοδο κατά την οποία η Οθωμανική Αυτοκρατορία ξεφλουδιζόταν σαν μια διπλωματική αγκινάρα. Συγχρόνως, όμως στην ίδια περίοδο ο δανεισμός της Ελλάδας από τις ισχυρές Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, την Αγγλία, τη Γαλλία, τις Η.Π.Α., για την ένταξή της στις πολεμικές επιχειρήσεις, η εξέλιξη κερδοσκοπικών καταστάσεων εις βάρος της αλλά, κυρίως η απόφαση των Συμμάχων να αποσύρουν την οικονομική κάλυψη του χαρτονομίσματος μόλις με την επαναφορά του Κωνσταντίνου, το Νοέμβριο του 1920, αποτελούν σημεία που σταθερά οδηγούν στην παταγώδη αποτυχία της ελληνικής επιχείρησης και στην αφαίμαξη του ελληνισμού στην ιωνική γη. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1922 οι μαύροι καπνοί σκέπαζαν τον ουρανό της Σμύρνης, ενώ η θάλασσα γινόταν το δεύτερο μέρος του μαρτυρίου.

Η θέση του τότε προξένου των Η.Π.Α. George Horton «Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κάνει ορισμένα πράγματα, για τα οποία θα πρέπει να ντρέπονται , αν υπάρχει κανείς σε θέση να αισθανθεί ντροπή» δίνει ένα στίγμα της προδιαγεγραμμένης πορείας αφανισμού της ελληνικής ρίζας των 3.000 χρόνων και της προσφυγιάς. Η Ελλάδα συνέδεσε την ιστορική της πορεία με την πλεύση της στο πλευρό της Αντάντ, επιδίωξε τη νόμιμη εκπλήρωση των διεκδικήσεών της συνάπτοντας συμμαχία και προχωρώντας σε χρεωστικές συμφωνίες, αφήνοντας, τελικά, όπως πάμπολλες φορές, τη δυνατότητα στους Συμμάχους να επωφεληθούν για τα δικά τους συμφέροντα πατώντας πάνω στους λανθασμένους χειρισμούς των ίδιων των Ελλήνων και στην έξαρση του εθνικισμού των Τούρκων.

Η Κέρκυρα, σημαντικό κέντρο υποδοχής των προσφύγων, αποτέλεσε έναν από τους πολλούς τόπους μετατροπής του πόνου τους σε δημιουργία και της δημιουργικότητάς τους σε αρωγή ανάκαμψης σε όλους τους τομείς, ιδιαίτερα στην οικονομία και τον πολιτισμό, τελικά σε συνεχή οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική, πολιτισμική συνεισφορά. Αυτοί οι ήρωες δεν είχαν να επιζήσουν αντιμετωπίζοντας μόνο τις θηριωδίες του Κεμάλ αλλά και την ωμότητα των ίδιων των Συμμάχων που απαθείς άφηναν αβοήθητους τον καθένα που βρισκόταν αντιμέτωπος με τις αντίξοες συνθήκες της ωμότητας των Τούρκων εθνικιστών προσπαθώντας να ξεφύγει από τη φλεγόμενη πατρική του γη. Τα 14 σημεία του Ουίλσον είχαν ήδη μετατραπεί σε κενά λόγια. Η διατήρηση των όρων της διεθνούς ειρήνης αποτελούσε, πλέον, ανεδαφική εγγύηση, έπεα πτερόεντα.

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook