Η αρχή των βομβαρδισμών του ’40

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη*

Η ξαφνική αίσθηση των Κερκυραίων ότι  στον κερκυραϊκό ουρανό, κατά  την τέταρτη ημέρα του πολέμου, δηλαδή την 1^η Νοεμβρίου 1944, διαμορφωνόταν βόμβος προκαλούσε τη δραματική σκέψη ότι πιθανότατα σε λίγο θα εμφανίζονταν αεροπλάνα. Δεν είχε προηγηθεί κανένα σήμα συναγερμού, όντως, όμως, επρόκειτο για βόμβο εχθρικών ιταλικών αεροπλάνων. Η κατάσταση οργάνωση της παθητικής αεράμυνας στο νησί της Κέρκυρας βρισκόταν σε εμβρυακό επίπεδο. Ήταν οδυνηρό το ότι κανένας σχεδιασμός δεν υπήρχε για την αντιμετώπιση των πιθανών τραυματιών, αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο εθελοντικά και με απόλυτο πατριωτισμό η αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης, στον αμέσως επόμενο πραγματικό χρόνο, γινόταν με την αυταπάρνηση των εθελοντριών Αδελφών του Ερυθρού Σταυρού, των όποιων εθελοντών συνέτρεχαν να προσφέρουν, καθώς και με τη βοήθεια των Σωμάτων Ασφαλείας.

Το γεγονός της ανυπαρξίας αντιαεροπορικής άμυνας, απόδειξη η παντελής απουσία αντιαεροπορικού πολυβόλου σε όλη την έκταση του νησιού της Κέρκυρας, αποτέλεσε για τους επιτιθέμενους ιδανική προϋπόθεση για την επίτευξη των σχεδίων τους. Ο αιφνιδιασμός όλων, μόλις με την άμεση αντίληψη των ιταλικών βομβαρδιστικών, αποτέλεσε το γενικό κανόνα. Ο πανικός αποτέλεσε την πρώτη άμεση έκδηλη αντανάκλαση απέναντι στην πρώτη αυτή περίπτωση βομβαρδισμού, από το σύνολο των 127 ιταλικών βομβαρδισμών που συνολικά συνέβησαν στην Κέρκυρα και τους 195 στο γενικότερο σύνολο, εκ των οποίων 32 ήταν γερμανικοί και 36 συμμαχικοί, σε όλη τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου για την Κέρκυρα, από το 1940 έως το 1944.

Οι περισσότεροι Κερκυραίοι χωρίς δεύτερη σκέψη απομακρύνονταν από την πόλη, εγκαταλείπονται ο τόπος κατοικίας και εργασίας με τη σκέψη ότι όσο μακρύτερα από την πόλη, σε οποιοδήποτε μακρινό μέρος, σε απομακρυσμένο χωριό, θα μπορούσε να υπάρξει κάποια ασφάλεια. Πράγματι, μετά τον πρώτο βομβαρδισμό της 1^ης Νοεμβρίου ήταν ο αμέσως επόμενος στις 2 Νοεμβρίου. Τα Θύματα των δύο πρώτων αυτών ημερών αριθμούσαν του 200 νεκρούς, ενώ τα περισσότερα θύματα ήταν από την περιοχή της Εβραϊκής, εκεί όπου σημειώθηκαν και οι περισσότερες καταστροφές των οικημάτων.

Ο αρχηγός των Ιταλών στην Αλβανία Στρατηγός Πράσκα δήλωνε ότι το σχέδιο κατάληψης της Κέρκυρας ήταν ένα μέρος της επιθετικής επιχείρησης των Ιταλών για την υπόθεση της Ηπείρου, όμως οι βομβαρδισμοί εξυπηρετούσαν μόνο την επιδίωξη του εκφοβισμού του άμαχου κερκυραϊκού πληθυσμού.

Ένα ιδιαίτερο αρνητικό στοιχείο ουσιαστικής αντιμετώπισης της κατάστασης των βομβαρδισμών ήταν και η ανύπαρκτη συμβολή του τότε Νομάρχη Θεοφανόπουλου Δ., όπως και του Διευθυντή της Νομαρχίας Μακρόπουλου Γ., καθότι άμεσα εγκατέλειψαν την πόλη και βρέθηκαν σε λίογο χρονικό διάστημα από τον πρώτο βομβαρδισμό στην έπαυλη κατοίκου της περιοχής στο Κανόνι. Η απουσία της πολιτικής διοικητικής ηγεσίας επέφερε και τα δραματικά αποτελέσματα των πρώτων ημερών των βομβαρδισμών. Το Νοσοκομείο πλημμύρισε από τραυματίες και ασθενείς, πλέον η μεταφορά του στις εγκαταστάσεις των Παιδικών Εξοχών στις Μπενίτσες κρίθηκε απαραίτητη.

Η ηρωική σελίδα του πολέμου ήδη γραφόταν για την  Κέρκυρα με την άμεση εθελοντική συμμετοχή των Κερκυραίων. Ο θαυμασμός για την ιστορία αυτή ήταν έκδηλος όχι μόνο στο χώρο της Ελλάδας, η Κέρκυρα έδινε τον αγώνα της από πολύ νωρίς. 

*δημοσιεύθηκε στο φύλλο 27ης-10-2022 της ΚΣ στη στήλη “Απο τα Παλιά στο Σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook