Η λογική πίσω από τα μέτρα προστασίας από τον κορωνοϊό

ANTΩΝΗΣ ΚΟΓΕΒΙΝΑΣ*

O κορωνοϊός, που ευθύνεται για την επιδημία COVID-19, θα μας περιτριγυρίζει έως ότου το 60-70% του πληθυσμού αποκτήσει αντισώματα απέναντι σ’ αυτόν. Αυτοί που αποκτούν αντισώματα εμποδίζουν την εξάπλωση, συμπεριφέρονται σαν ασπίδα και δεν μεταφέρουν τον ιό παρακάτω με επακόλουθο να καταλαγιάσει η επιδημία. Αυτή είναι η λεγόμενη “ανοσία του κοπαδιού”.

Ανοσία μπορεί να αποκτήσει κανείς με δύο τρόπους απέναντι σε έναν ιό: Είτε αρρωσταίνοντας και αναρρώνοντας ή κάνοντας εμβόλιο. Επειδή δεν υπάρχει ακόμα εμβόλιο για τον κορωνοϊό, ο μόνος τρόπος για να αποκτήσει κανείς αντισώματα σήμερα είναι αρρωσταίνοντας.

Η προσπάθεια αυτή τη στιγμή από πλευράς κυβερνήσεως είναι να μην αρρωστήσουν όλοι ταυτόχρονα, γιατί το σύστημα υγείας δεν θα μπορέσει να τους περιθάλψει. Αντιθέτως, αν νοσούν λίγοι- λίγοι θα μπορέσει να το κάνει . Σιγά – σιγά θα αποκτηθούν και τα αντισώματα στην κοινότητα , που εμποδίζουν την εξάπλωση της επιδημίας.

Για τους πολίτες το ζητούμενο είναι λίγο διαφορετικό. Οι πολίτες προσπαθούν να μην αρρωστήσουν γιατί δεν ξέρουν κατά πόσο θα συνέλθουν, θα νοσήσουν βαριά ή θα πεθάνουν. Αν ξέραμε ότι δεν θα πεθαίναμε, θα θέλαμε να αρρωστήσουμε ελαφριά , να αποκτήσουμε αντισώματα και να μην μας νοιάζει άλλο μήπως κολλήσουμε. Έχουμε λοιπόν τρεις επιλογές:

1. Η καλύτερη επιλογή μας είναι να αποφύγουμε να κολλήσουμε μέχρι να βγει το εμβόλιο.

2. Η δεύτερη επιλογή είναι να καθυστερήσουμε να νοσήσουμε μέχρις ότου υπάρχει επαρκής φαρμακευτική θεραπεία. Είμαστε κοντά στον στόχο αυτόν.

3. Το τρίτο σενάριο είναι να αποφύγουμε να αρρωστήσουμε μέχρις ότου αποκτήσει αντισώματα το 60-70% του πληθυσμού, οπότε θα μειωθεί σημαντικά η εξάπλωση και θα καταλαγιάσει η επιδημία.

Οι πολίτες και το κράτος έχουν κοινό όφελος να καθυστερήσει η απότομη εξάπλωση της νόσου. Για τον λόγο αυτόν, ιδιαίτερα ενδιαφέρει να μην αρρωστήσουν οι ευάλωτοι ( ηλικιωμένοι , κατεσταλμένοι , με άλλες παθήσεις ) γιατί αυτοί θα καταλήξουν στις ΜΕΘ πολύ πιο εύκολα και θα παραλύσουν το σύστημα υγείας.

Η επιλογή να σώσει κανείς τις ζωές των πολιτών κατά προτεραιότητα , πληρώνοντας ένα μεγάλο τίμημα στην οικονομία, δεν ήταν αυτονόητη για όλα τα κράτη. Το Ηνωμένο Βασίλειο αποπειράθηκε να πει “ ας αρρωστήσουν όλοι , να αποκτήσει αντισώματα το κοπάδι και να τελειώνουμε με την επιδημία ώστε να σώσουμε την οικονομία”. Η προσέγγιση “αρρωστήστε όλοι για να τελειώνουμε” όμως έχει μεγάλο κόστος σε νεκρούς, όπως φάνηκε στην Ιταλία , η οποία δεν το επεδίωξε αλλά απλώς υπολόγισε στραβά.

Μάσκες

Υπάρχουν δύο είδη από μάσκες :

1. Οι χειρουργικές μάσκες, που εμποδίζουν τα μικροσταγονίδια να εκτιναχθούν μακριά από αυτόν που την φοράει όταν μιλάει ή βήχει. Έτσι δεν φτάνουν τα μικροσταγονίδια σε όσους βρίσκονται κοντά. Ο ιός όμως μπορεί να περάσει από έξω προς τα μέσα στη μάσκα. Για τον λόγο αυτό οι χειρουργικές μάσκες δεν προστατεύουν αυτόν που τις φοράει από τα σταγονίδια κάποιου άλλου.

2. Οι μάσκες FFP2 και FFP3 . Αυτές δεν επιτρέπουν στον ιό να περάσει, ακόμα και αν επικαθίσουν μολυσμένα σταγονίδια στην εξωτερική επιφάνεια. Είναι πιο ακριβές και λόγω της έλλειψης σε αποθέματα συνιστώνται μόνον για ιατρική χρήση . Η FFP3 φιλτράρει κατά 99% , η FFP2 φιλτράρει κατά 95%. Στην Αμερική κυκλοφορούν με κωδικούς Ν95 και Ν99.

Στην Άπω Ανατολή υπάρχει εντολή να φορούν όλοι χειρουργική μάσκα , ώστε να μην εκπέμπονται μικροσταγονίδια. Αλλά αυτό προϋποθέτει ότι θα την φορούν όλοι , γιατί αλλιώς όσοι δεν φορούν μάσκα μολύνουν αυτούς που φορούν χειρουργικές μάσκες. Στην Ευρώπη δεν υπάρχει εντολή για να την φορούν όλοι. Έτσι δεν έχει νόημα να την φορούν μερικοί, εκτός και αν είναι φορείς ή ασθενείς προκειμένου να μην μεταδώσουν στους άλλους τη νόσο.

Γάντια

Δεν κολλάει κανείς τον ιό αν τον πιάσει με τα χέρια. Πρέπει να βάλει τα χέρια στο στόμα, τη μύτη ή τα μάτια για να κολλήσει. Άρα τι νόημα έχουν τα γάντια; Τα γάντια έχουν νόημα για να μην λερώνουμε με τα μολυσμένα χέρια μας τα προϊόντα που θα πιάσουν κι άλλοι (στο σουπερμάρκετ ή αλλού). Όσο πιο μολυσμένα είναι όλα γύρω μας τόσο πιο πιθανό είναι να κολλήσουμε βάζοντας κατά λάθος τα χέρια μας στο στόμα. Όσοι φορούν γάντια προστατεύουν τα χέρια τους από πιθανά μικροσταγονίδια που άφησαν κάποιοι άλλοι που δεν φορούσαν γάντια . Όμως όταν πάρουμε τα προϊόντα σπίτι μας , θα πρέπει να τα καθαρίσουμε γιατί ενδέχεται να υπάρχουν μικροσταγονίδια αφού δεν φορούν όλοι γάντια και οι ταμίες κατά κανόνα πιάνουν πράγματα και χρήματα με τα ίδια γάντια.

Πόσο χρόνο ζει ο ιός πάνω στις επιφάνειες ;

Θα έχετε διαβάσει ότι ο ιός ζει για 24 ώρες έως 9 μέρες σε διάφορες επιφάνειες. Όμως ο τρόπος υπολογισμού αποδείχθηκε ότι δεν είναι ακριβής γιατί τον ιό πάνω στις επιφάνειες τον ανιχνεύουμε με μια εξέταση που λέγεται PCR . Η εξέταση αυτή ανιχνεύει το RNA του ιού. Ανιχνεύοντας το γονιδίωμα δεν σημαίνει ότι ο ιός είναι ζωντανός. Αν δεν έχει το περίβλημα, που του επιτρέπει να μπαίνει στα δικά μας κύτταρα, ο ιός δεν είναι ενεργός και δεν κολλάει , παρότι η εξέταση θα βγει θετική για τον ιό. Το ίδιο όπως όταν ανιχνεύει κανείς DNA σε μια κηλίδα ανθρώπινου αίματος στο πάτωμα με τη μέθοδο PCR, δεν μπορεί να συμπεράνει από την εξέταση αυτή αν ο άνθρωπος είναι ζωντανός ή νεκρός.

Έτσι λοιπόν, η μετάδοση από επιφάνειες φαίνεται ότι δεν είναι ο κύριος τρόπος μετάδοσης του κορωνοιού και οι εκτιμήσεις για το πόσο ζει ο ιός είναι υπερτιμημένες, αλλά δεν είναι ανύπαρκτες, ιδιαίτερα εφόσον τα σταγονίδια είναι πρόσφατα.

Το σαπούνι

Το σαπούνι σκοτώνει τον ιό γιατί καταστρέφει το περίβλημά του, κάτι που είναι απαραίτητο για να μπορέσει να κολλήσει στα δικά μας κύτταρα. Το σαπούνι έχει μια λιπόφιλη ομάδα και μια υδρόφιλη. Με την λιπόφιλη κολλάει στο λιπώδες περίβλημα του ιού, το διαμελίζει και με την υδρόφιλη ομάδα παρασέρνει τα θραύσματα στην αποχέτευση. Για να δράσει θέλει τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Πρέπει να ξεπλύνει κανείς καλά τα χέρια. Το σαπούνι είναι προτιμότερο από το οινόπνευμα , γιατί είναι πολύ δραστικό και λιγότερο τοξικό για τα χέρια μας. Πλύσιμο χεριών με νερό σκέτο δεν απομακρύνει τον ιό.

Άρα ουσιαστικά δύο είναι οι βασικές οδηγίες :

1. Κρατάτε απόσταση 1,5 μέτρο από τους άλλους ανθρώπους για να μην σας ψεκάσουν με μικροσταγονίδια.

2. Τη στιγμή που τρώτε προσέξτε να είναι πλυμένα με σαπούνι όλα όσα έρχονται σε επαφή με το στόμα σας ( χέρια, ποτήρια, πιάτα, ωμά τρόφιμα) . Σκεφτείτε λίγο πιο πονηρά πχ φρυγανίστε το ψωμί , γιατί δεν ξέρετε ποιος και πώς το έχει πιάσει μέχρι να φθάσει σε σας.

*Ιατρός – Γαστρεντερολόγος

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook