Περί «αντιδημοκρατικότητας»

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη*

Οι αυθαίρετες κρίσεις απέναντι σε πρόσωπα και γεγονότα, μακριά από στοιχειοθετημένη, με αντικειμενικά δεδομένα, ανάδειξη της όποιας, αποκλειστικά, βέβαια, έωλης θέσης, με στερεοτυπικά αποφθέγματα περί δήθεν κατάλυσης της δημοκρατίας, άμεσα μπορούν να αναδείξουν την κενότητα εκείνων που μηχανεύονται τέτοιες μεθοδεύσεις και τη συμπόρευσή τους με τον κόσμο της υποτέλειας πνεύματος και ψυχής. Η συζήτηση αυτή στην οποία εντρυφούν, περί της «αντιδημοκρατικής και αντιλαϊκής πρακτικής», φυσικά με την αλλοίωση της πραγματικότητας και την ουσιαστική ισχύ του αντιθέτου των όσων αναφέρονται από τους επίδοξους χρησιμοθήρες της παραχάραξης της αλήθειας, είναι μέρος των  ζητημάτων με τα οποία οι επίζηλοι αυτών των μέσων και πρακτικών απλά αναδεικνύονται για τη ρητορεία του μίσους απέναντι στην ίδια τη δημοκρατία και την ευταξία.

Απτό παράδειγμα, η μισαλλοδοξία των «αναλυτών» του αγαπητού Μπαρμπαγιάννη, του ανθρώπου που έθεσε πάνω από όλα την κοινωνική ανάπτυξη μέσα από την ενδυνάμωση της Δημοκρατίας και της τάξης με άμεσο πραγματιστικό επίπεδο δράσης πάταξης κάθε αυθαιρεσίας που προκαλούσε τα δεινά του ελληνικού λαού. Οι απλές αφηγήσεις των απλών ανθρώπων που έβλεπαν να μετατρέπεται ο κόσμος της αναρχίας και της αποτελμάτωσης σε κόσμο της τάξης και της ανάπτυξης αποτυπώνουν την αφοσιωμένη σχέση του μεγάλου πολιτικού και του Ανθρώπου που τόλμησε να εφαρμόσει κάθε μέτρο που απομάκρυνε από συμφέροντα και από κάθε κακοδαιμονία προγενέστερων εθιμοτυπικών διαδικασιών, με προεξάρχουσα την πρακτική της χρήσης βίας και πολιτικού σφετερισμού έναντι της κοινής υπόθεσης και της κοινής ευδαιμονίας.

Οι άνθρωποι που διοχέτευαν το μίσος εναντίον του Καποδίστρια δεν ήταν παρά οι διεκδικητές της συνέχισης της βιαιότητας και του συμφέροντος των ολίγων, των ομοίων. Οι εμφύλιες έριδες και η αναρχία, όταν ο Κυβερνήτης ανέλαβε το έργο της δημιουργίας της Ελλάδας, σε μια περίοδο που η Πελοπόννησος και η Ρούμελη ήταν, αντίστοιχα, εγκλωβισμένες από τον Ιμπραήμ και τον Κιουταχή,  δεν επέτρεπαν τη συνέχιση της καθεστηκυίας κατάστασης. Όσο και αν στην Ιστορία το «εάν» αποτελεί ατόπημα, είναι απαραίτητο να αναλογιστεί ο μελετητής του Ιωάννη Καποδίστρια τι θα μπορούσε να προκύψει στην ελληνική υπόθεση, εάν ο ίδιος ασπαζόταν τις προγενέστερες πρακτικές των συμφερόντων και της δυναμικής των προνομιούχων. Η δολοφονία του, ως μία ένδειξη, φανερώνει ότι αυτό το υποθετικό «εάν» δε θα μπορούσε ποτέ να γίνει απτή πραγματικότητα, αφού η προσωπικότητά του δεν μπορούσε να γίνει ίδια με εκείνη των συκοφαντών του και των πολεμίων του, άρα με τους κενούς δημοκρατικών ηθών.

Η περίοδος του εμφυλίου, μέσα στη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, φαινόμενο που για πολλούς κρίνεται ως λογικό, ανέδειξε την ελληνική παθογένεια των συμφερόντων. Ο Ιωάννης Καποδίστριας δεν επιδίωξε να είναι αρεστός στους Έλληνες, ώστε να κρατήσει την εξουσία, ούτε επιδίωξε τον πλουτισμό του. Με αυτές τις προϋποθέσεις και τις αξίες του ο κάθε επικριτής του βάθαινε ακόμη περισσότερο στο χώρο της μηδαμινότητας, αφού το μόνο, τελικά, μέσο, για να φέρει την απομάκρυνση του Ιωάννη Καποδίστρια γινόταν η δολοφονία του. Ωστόσο, ήδη ο ίδιος είχε καταφέρει να γίνει αρωγός για την ασφάλεια του απλού λαού, καθώς τα εγκλήματα βιαιότητας είχαν περιοριστεί σε σημαντικό βαθμό και η δημόσια τάξη ήταν κεφαλαιώδες πραγματιστικό ζήτημα.

Η ενασχόληση μόνο κα μόνο με την προσωπικότητά του, πέρα από κάθε ιστορική αναζήτηση, δεν έχει κανένα στοιχείο ευρέσεως ατομικής συμφεροντολογικής σκοπιμότητας, τουλάχιστον ο κάθε επικριτής του δεν μπορούσε και δεν μπορεί να τον αναγάγει σε κάπηλο αρετής και κάπηλο ευνομίας. Η αρετή και η έννομη τάξη, δώρα της δημοκρατικής συνείδησης, έχουν αναδειχθεί ως τα μέσα ου ο ίδιος χρησιμοποίησε για την ανάπτυξη του κοινού καλού. Η αρετή και η έννομη τάξη δεν μπορούν παρά να συνυπάρχουν με τη δημοκρατική συνείδηση.

*δημοσιεύθηκε στο φύλλο 15ης-10-2022 της ΚΣ στη στήλη “Απο τα Παλιά στο Σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook