Kέρκυρα-Κύπρος

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη*

23-07-2021, λάμβανε χώρα η πρώτη δημοσίευση της στήλης στην τοπική εφημερίδα «Η Κέρκυρα Σήμερα» με την ιδιαίτερη αφιέρωση στον αγαπητό κ. Νίκο Μόσχο.

Πλέον η εβδομαδιαία επικοινωνία έχει αποτελέσει κανόνα, μέσα από τον οποίο αποτυπώνεται σταθερά ένα λιθαράκι της κερκυραϊκής οντότητας.

Δε θα ήταν περιττό να οδηγήσει τη σημερινή σκέψη η στενή σχέση Κέρκυρας – Κύπρου, όπως και η παράλληλη πορεία τους για την ευόδωση των αγωνιστικών προσπαθειών και την αίσια έκβαση ως προς την ολοκλήρωση της εδαφικής ακεραιότητας. Η Κύπρος, ωστόσο, 48 χρόνια μετά την αποτρόπαιη τουρκική εισβολή, αναμένει ακόμη την εκπλήρωση της υπόθεσής της. 

Μεταξύ των πολλών κοινών συνιστωσών που συνδέουν το κυπριακό και κερκυραϊκό γίγνεσθαι είναι και οι προσωπικότητες που έχουν συμβάλει με την εξέχουσα φυσιογνωμία τους στο ιστορικό αποτύπωμα μέσα στο διάβα του χρόνου. Πάνω από την κάθε φυσιογνωμία βρίσκεται ο Άγιος Σπυρίδωνας που συνδέει μυσταγωγικά την Τριμυθούντα της Κύπρου και την Κέρκυρα. Από εκεί και πέρα, ο Ιωάννης Καποδίστριας, του οποίου η Κύπρια μητέρα Αδαμαντίνη Γονέμη συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση του αξιακού χάρτη της προσωπικότητάς του, ήξερε πολύ καλά να μην ξεχνά την Κύπρο. Ο Κερκυραίος Ιωάννης Καποδίστριας, οποίος με τη χρηστότητα και το φιλανθρωπισμό του χαρακτήρα του, από τη μια, και το πολιτικό ανάστημα του αξεπέραστου Ανδρός, από την άλλη, που διαμόρφωνε τη βάση του ελληνικού κράτους μέσα από το χαοτικό επίπεδο της προεπαναστατικής και επαναστατικής περιόδου, χωρίς να υπολογίζει τη δική του ασφάλεια, τόνιζε εξαρχής στις Μεγάλες Δυνάμεις ότι η Κύπρος είχε συμβάλει καθοριστικά στον Αγώνα του 1821 και αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος του ελληνικού έθνους. Η στυγερή δολοφονία του δεν επέτρεψε την πραγμάτωση των πολιτικών σχεδιασμών του, όπως και όλων των διαδικασιών ενίσχυσης του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους, του οποίου τα αρχικά περιορισμένα σύνορα εξυπηρέτησαν απλά και μόνο την πλήρη αυτονομία της Ελλάδας, γεγονός που ο πρώτος κυβερνήτης δεν έθετε σε καμία περίπτωση σε πειραματισμούς.

 Η παρουσία πολλών Κυπρίων στην Κέρκυρα είναι δεδομένη κατά την περίοδο του 19^ου αιών. Ξεχωριστή γυναικεία μορφή αποτέλεσε η Πεζούνα – Κολόμπα Χάρτα, κόρη του ήρωα αγωνιστή της Κύπρου Παυλή Χάρτα, που σφαγιάστηκε στην Κύπρο κατά την περίοδο της έκρηξης της Επανάστασης του 1821. Η Κολόμπα, όπως συνηθιζόταν να αποκαλείται, Χάρτα έγινε η σύζυγος του κερκυραίου Ιστορικού Ανδρέα Μουστοξύδη, η οποία συνέβαλε στη διάσωση φυγάδων κατά την περίοδο της Επανάστασης. Επιπρόσθετα, και η αδελφή της, η Μαριέτα Αιμιλία, νυμφεύτηκε τον Αιμίλιο Τυπάλδο, στενό φίλο του Ανδρέα Μουστοξύδη, η οποία επίσης αποτέλεσε εξέχουσα προσωπικότητα της εποχής, η δε κόρη τους, η Ελοΐζα – Ρόζα – Άννα, ως η μετέπειτα σύζυγος του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, είχε βασικό μερίδιο στην πνευματική αναγέννηση του επτανησιακού χώρου.   

Περαιτέρω, ένα άλλο πρόσωπο που συνδέει την Κέρκυρα με την Κύπρο, από προηγούμενη χρονική περίοδο, είναι εκείνο του Θωμά Φλαγγίνη, του Κερκυραίου ευεργέτη, του οποίου η ανατροφή που έλαβε από την Κύπρια μητέρα του, Μαρία Φλαγγίνη, έχοντας χάσει από μικρή ηλικία τον πατέρα του, Απόστολο Θωμά, τον οδήγησε στην υψηλή ιδέα του φιλανθρωπισμού. Μεταξύ των πολλών προσφορών του μπορεί να θεωρηθεί ότι ξεχωρίζει η υλοποίηση της επιθυμίας του, όπως εκφράστηκε μέσα στη διαθήκη του, της δημιουργίας, λειτουργίας και συντήρησης του ελληνικού Γυμνασίου «Φλαγγιανό Γυμνάσιο – Φροντιστήριο», δίπλα στον Ιερό Ναοί του Αγίου Γεωργίου της Βενετίας, όπου μαθήτευσαν, κατά βάση, άποροι Κερκυραίοι και Κύπριοι μαθητές, από το 1665. Στα 132 χρόνια λειτουργίας του δίδαξαν ξεχωριστές προσωπικότητες, όπως ο Μεθόδιος Ανθρακίτης, και παράλληλα αναπτύχθηκε και εκδοτική δραστηριότητα. Στο κτίριο του Φλαγγιανού Γυμνασίου στεγάζεται σήμερα το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών.

Επομένως, οι δεσμοί Κέρκυρας – Κύπρου αποτέλεσαν και αποτελούν σημαντικά στοιχεία πολιτικής και πνευματικής αξίας, γεγονός που αποτυπώνεται και από τη στενή σχέση Κυπρίων – Κερκυραίων.         

*δημοσιεύθηκε στο φύλλο 23ης-7-2022 της ΚΣ στη στήλη “Απο τα Παλιά στο Σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook