Oι «Βαστάζοι» έχουν τη δική τους αξία

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη

Στην αλυσίδα της κοινής συνεισφοράς για την υπέρβαση κατώτερων καταστάσεων και την ανάδυση σε διαδικασίες συνεχής ανόδου ο κάθε κρίκος έχει τη δική του μονοσήμαντη αξία μέσα στο ενιαίο αποτέλεσμα της επιδιωκόμενης συνισταμένης, τη δική του ουσιαστική συμβολή.

Στην περίοδο της αγγλικής ξενικής κυριαρχίας  στην Κέρκυρα το εμπόριο αποτελούσε μια δυναμική περίπτωση εμπορίου της Αδριατικής, «παρά τη Αλβανία και απέναντι των παραλίων της Ιταλίας», σύμφωνα με τα λόγια του Αρμοστή Γιάνγκ, όπως αναφέρεται  το 1856, καθώς αποτελούσε κοιτίδα των εμπορικών δραστηριοτήτων. 

Κατά τη διάρκεια της οικοδόμησης αποθηκών του διαμετακομιστικού εμπορίου στο Τελωνείο της Κέρκυρας ο Γιάνγκ έθετε το θεμέλιο λίθο τονίζοντας ότι η συγκεκριμένη οικοδομή θα συνεισέφερε στην ανάπτυξη του εμπορίου στην Κέρκυρα όπως και στον ευρύτερο νησιωτικό χώρο και ότι συγχρόνως θα εξυπηρετούσε και στην οικονομική ευμάρεια, γενικότερα, όπως και στη βελτίωση του βιοποριστικού επιπέδου των νησιωτών. Η εξασφάλιση εργασίας σε ναυτεργάτες και ασχολούμενους με το εμπόριο γινόταν βασική διαδικασία οικονομικής δραστηριότητας, οπότε η δυναμική της Κέρκυρας αποκτούσε σταθερό χαρακτήρα.

Μέσα σε όλη αυτή τη δραστηριότητα ένα σημαντικό στοιχείο ήταν και η διακίνηση των εμπορευμάτων. Ο κάθε μεταφορέας προϊόντων, από κάθε σημείο εκκίνησης και προς όποια κατεύθυνση, ήταν φορέας άξονας σημαντικής διακίνησης. Μέσα σε αυτούς ο κάθε Βαστάζος, που μετέφερε κασσόνια, ελαφρά ή βαριά αντικείμενα, με οποιοδήποτε είδος τροφίμων ή πρώτων υλών, θεωρούταν απαραίτητος για την κάθε ανάλογη οικονομική διαδικασία.

Η λειτουργία των Βαστάζων, των Αχθοφόρων, είχε καθιερωθεί με συγκεκριμένη διάταξη με απόφαση της Ιονίου Βουλής, στην οποία καθοριζόταν και το σχετικό τιμολόγιο μεταφοράς. Μέσα από τις πηγές αυτές για τη διακίνηση των εμπορευμάτων κατανοείται και η πλουσιοπάροχη κίνηση του εμπορίου και η σημαντικότητα αυτής για την οικονομική άνοδο του νησιού, όσο κι αν η κάθε λειτουργία θεσμών και διοίκησης κατά την περίοδο της βρετανικής προστασίας εξυπηρετούσε απόλυτα τις αποικιακές βλέψεις και την ενίσχυση του οικονομικού δυναμικού της Αγγλίας. Το τιμολόγιο μεταφοράς εξαρτιόταν από το βάρος του εμπορεύματος, από την απόσταση που αυτό το εμπόρευμα προοριζόταν να μεταφερθεί από το λιμάνι μέχρι την αποθήκη του αντίστοιχου, κάθε φορά, παραλήπτη. Έτσι, ένας ολόκληρος κόσμος βρισκόταν σε συνεχή συναλλαγή, κάτι που κι αυτό έχει τη δική του εξιστόρηση, ένας κόσμος συνεχούς επικοινωνίας και σχέσεων. Ονομασίες και ανάλογες τοποθεσίες δίνουν την εικόνα αυτής της διακίνησης, αυτής της εποχής, όπως: Καμάρα του Μικελή, Καινούριες Οικοδομές, Λεϊμονιά έως το Ποτζέτο, Λεϊμονιά από το Ποτζέτο και επάνω, Σταρομάγαζα.

         Σε όλη αυτή την εξέλιξη ο κάθε Βαστάζος, έτσι,  ο κάθε Σαβιόνος, ή αλλιώς Σαβιονίνος, που δεν ήταν παρά ο μεταφορέας οικοδομικών υλών, ο κάθε Νολεγγίνος, ο μεταφορέας, δηλαδή, σταριού, ο κάθε Φορμεντίνος, ο οποίος ήταν ο μεταφορέας αραβοσίτου, δεν ξεχώριζε σε αξία από κανέναν άλλο συντελεστή της εμπορικής δραστηριότητας, χωρίς αυτόν δεν ολοκληρωνόταν η μεταφορά και η διακίνηση των εμπορευμάτων, δε λειτουργούσε το εμπόριο.

Μέσα σε μια αρμονική συνύπαρξη στοιχείων, προσώπων, δεδομένων, όσο κι αν υπήρχαν διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά, κυριαρχούσε η συνισταμένη έναντι της κάθε συνιστώσας: το ολικό αποτέλεσμα της εμπορικής ανάπτυξης, με κέντρο το λιμάνι της Κέρκυρας, έδινε  τη δυνατότητα να καταπλέουν ατμόπλοια, επιβατηγά και εμπορευματαγωγά, από τα λιμάνια της Μεσογείου προς εκείνα της Ανατολής, με συνεχείς ροές, ώστε η Κέρκυρα να υποκαθιστά τη Βενετία και την Τεργέστη σε όφελος του Ιονικού Κράτους και, ασφαλώς, και της Μ. Βρετανίας.

Κοντολογίς, το γεγονός ότι χωρίς τους Βαστάζους, τα εμπορεύματα δε θα διακινούνταν, προκαλούσε και την αυταπόδεικτη αξία κοινωνικής αρχής ότι ο καθένας είναι σημαντικός για την εξασφάλιση της ανάπτυξης, πέραν της όποιας άλλης παραμέτρου αυτή η ανάπτυξη εμπεριείχε. Κανόνας ουσιαστικής αξίας, και όχι μόνο για την αυτή καθεαυτή οικονομική δραστηριότητα, πάνω στην οποία η κοινωνική ισορροπία και η εξέλιξη μπορεί να έχει γερά θεμέλια.  

*δημοσιεύθηκε στο φύλλο 18ης-11-2022 της ΚΣ στη στήλη “Απο τα Παλιά στο Σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook