Πέτρες στα νεφρά – Ο ρόλος της διατροφής

Η νεφρολιθίαση είναι μια πάθηση του ουροποιητικού συστήματος, που προκαλείται όταν συγκεντρώνονται στα ούρα υψηλά επίπεδα ιχνοστοιχείων και αλάτων τα οποία προσκολλώνται μεταξύ τους και δημιουργούν κρυστάλλους και στη συνέχεια λίθους.

Οι πέτρες στα νεφρά, αποτελούνται κυρίως από οξαλικό ασβέστιο, ουρικό οξύ, φωσφορικό ασβέστιο, κυστίνη και στουρβίτη. 

Υπάρχουν πέτρες που μπορεί να αποβληθούν από τον οργανισμό χωρίς να το καταλάβουμε, αλλά, αν το μέγεθός τους είναι μεγάλο προκαλούν πόνο (κολικό νεφρού και πόνο κατά την ούρηση), αιματουρία, ακόμα και ουρολοιμώξεις.

Η νεφρολιθίαση θεωρείται μια επίπονη πάθηση για τους πάσχοντες, που αυξάνει παράλληλα και τον κίνδυνο χρόνιας νεφρικής νόσου, οστεοπόρωσης και καρδιαγγειακών παθήσεων. 

Σημειώνεται ότι οι πιθανότητες μιας επακόλουθης εμφάνισης πέτρας στα νεφρά ανέρχεται τουλάχιστον στο 30% μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια από την αρχική εμφάνιση της νόσου.

Οι τροποποιήσεις της διαιτητικής συμπεριφοράς και του τρόπου ζωής αποτελούν κύριο πυλώνα παρέμβασης τόσο της πρωτογενούς πρόληψης της νεφρολιθίασης όσο και της δευτερογενούς πρόληψης, για τη μείωση της πιθανότητας επανεμφάνισης νεφρικών λίθων. 

Τα βασικά θρεπτικά συστατικά που σχετίζονται με τη νεφρολιθίαση είναι η πρωτεΐνη, το ασβέστιο, το νάτριο και τα οξαλικά οξέα, καθώς και η κατανάλωση υγρών. 

Τι πρέπει να καταναλώνετε:

Πίνετε άφθονα υγρά, ιδιαίτερα νερό. Καταναλώστε τουλάχιστον 8-10 ποτήρια ημερησίως. Πίνετε τόσο, ώστε τα ούρα σας να έχουν πολύ ανοιχτό κίτρινο χρώμα ή να είναι διαυγή. 

Καταναλώστε φυτικές ίνες, και συγκεκριμένα αδιάλυτες. Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες ενώνονται με το ασβέστιο και αποβάλλονται μαζί μέσω των κοπράνων. Επίσης, επιταχύνουν το πέρασμα των θρεπτικών συστατικών από το έντερο, οπότε περιορίζεται ο χρόνος στον οποίο απορροφάται το ασβέστιο.

Αυξήστε την πρόσληψη καλίου. Έρευνες δείχνουν ότι αποτρέπει την αποβολή ασβεστίου στα ούρα. Τροφές πλούσιες σε κάλιο είναι τα πορτοκάλια, οι μπανάνες, οι ξηροί καρποί, οι πατάτες, οι τομάτες και τα καρότα.

Κατανάλωσε εσπεριδοειδή φρούτα και λαχανικά. Η προσθήκη περισσότερων εσπεριδοειδών στη διατροφή, πλούσιων σε κιτρικό κάλιο, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των λιθιασικών υποτροπών.

Εάν έχετε πέτρες οξαλικού ασβεστίου , προτείνεται μια σχετικά υψηλή πρόσληψη ασβεστίου μέσω της διατροφής. Ιδιαίτερα ευεργετικά είναι τα γαλακτοκομικά, καθώς περιέχουν και φώσφορο, ο οποίος ενισχύει την εντερική απέκκριση του ασβεστίου, βοηθώντας στον περιορισμό της ασβεστιουρίας. 

Προσθέστε τα cranberries, σαν φυσικό διουρητικό, στη διατροφή σας.

Αυξήστε την πρόσληψη ιχθυελαίου για να μειώσετε τα επίπεδα κιτρικών και οξαλικών στα ούρα (σολομός, σαρδέλες και σκουμπρί).

Τι θα πρέπει να αποφεύγετε:

Περιορίστε την κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης και ιδιαίτερα το κρέας, τα πουλερικά και το ψάρι. H υπερβολική κατανάλωση κρέατος αυξάνει το ασβέστιο, τα οξαλικά και το ουρικό οξύ, τα οποία προκαλούν το σχηματισμό λίθων. Αντίθετα προτιμήστε τη φυτική πρωτεΐνη (φασόλια, ρεβίθια, φακές, μπιζέλια).

Περιορίστε το αλάτι και τις τροφές πλούσιες σε νάτριο: αλλαντικά, σάλτσες, τουρσιά, παστά, κονσέρβες, αλατισμένους ξηρούς καρπούς, λουκάνικα, τυριά, ελιές, πατατάκια και τα τυποποιημένα προϊόντα. 

Δώστε προσοχή στις ετικέτες όσον αφορά στην περιεκτικότητά τους σε νάτριο. 

Περιορίστε το έτοιμο φαγητό και τα fast food και προτιμήστε τα φρέσκα προϊόντα. 

Εάν θέλετε να δώσετε γεύση στα φαγητά προτιμήστε λεμόνι και καρυκεύματα ή σκευάσματα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο (υποκατάστατα αλατιού).

Μην παίρνετε συμπληρώματα ασβεστίου, βιταμίνης C και D. 

Αποφεύγετε τρόφιμα πλούσια σε οξαλικά οξέα: φιστίκια, σοκολάτα, τσάι, στιγμιαίος καφές, σπανάκι και σκούρα πράσινα λαχανικά, φράουλες, παντζάρια, προϊόντα σόγιας.

Εάν έχετε πέτρες ουρικού οξέος  αποφύγετε τα εντόσθια, τα ζωικά παράγωγα, το ζωμό κρεάτων, τις αντζούγιες, τις σαρδέλες, την ρέγκα, το σκουμπρί και τα χτένια.

Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, γίνεται σαφές ότι η διατροφή συνδέεται άμεσα με τη νεφρολιθίαση. Επομένως, με τη βοήθεια του γιατρού και του κλινικού διαιτολόγου σας μπορείτε να προλάβετε, αλλά και να αντιμετωπίσετε τα δυσάρεστα συμπτώματα της νόσου.

 *Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος, Coach υγείας ευεξίας άσκησης και μακροβιότητας, Αρθρογράφος στην «Κ.Σ.», startdiet

Στ. Δεσύλλα 12 -Τηλ: 2661020882, Κιν: 6944217235

**δημοσιεύθηκε στο φύλλο 2-4-2024 της εφημερίδας “Η Κέρκυρα Σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook