Ο ρόλος του Καποδίστρια για το Ελληνικό Κράτος

Βουσολίνου Ανυφαντή Ελένη*

Όρος απαράβατος για τον κορυφαίο πολιτικό άνδρα, και όχι μόνο, Ιωάννη Καποδίστρια υπήρξε η πραγμάτωση και η ισχύς της πολιτικής κυριαρχίας. Βασικό πλαίσιο κινήσεών του κατά την περίοδο των διαβουλεύσεων για την απόληξη του Ελληνικού Ζητήματος, κυρίως από το έτος 1828, από όταν βρίσκεται στο Ναύπλιο, ήταν η ίση συσχέτιση με τις τρεις Δυνάμεις, τη Ρωσία, την Αγγλία και τη Γαλλία.

Παρότι έχουν ειπωθεί πολλά για τη ρωσική παρέμβαση στο έργο του, δεν ακολούθησε παρά την πανομοιότυπη, προς όλα τα κράτη, θέση του για την εφαρμογή των όρων της απόλυτης ελευθερίας και όχι την ύπαρξη κράτους σε μορφή υποτέλειας προς την Οθωμανική Αυτοκρατορία, Επίσης, με ιδιαίτερη προσοχή ήταν το κάθε πολιτικό του βήμα, ακριβώς σαν να ανέβαινε κάθε σκάλα με δυναμικό, αργό και πάντα σταθερό βήμα, προσέχοντας τις οποιεσδήποτε, τυχόν, αναταράξεις επάνω σε αυτήν.

Δεν μπορούσε καν να φανταστεί το Ελληνικό Κράτος με σύνορα που δε θα προεξοφλούσαν την ύπαρξη κατάλληλου χώρου για την καθημερινότητα των Ελλήνων και την ανάταση του γένους. Δεν ήταν σπάνιο και το φαινόμενο, όταν μιλούσε για την απαραίτητη παρέμβαση των στρατιωτικών μονάδων των Μεγάλων Δυνάμεων για την πλήρη απομάκρυνση κάθε αρνητικού παράγοντα,  ζητούσε να λειτουργούν τα συμμαχικά τάγματα και όχι το τάγμα της κάθε χώρας. Έτσι, διατηρούσε σταθερή σχέση και καμία Δύναμη δεν είχε προβάδισμα έναντι των υπόλοιπων.Επιπλέον, ήξερε και να περιμένει την κατάλληλη στιγμή για το κάθε ζήτημα.       

 Μόνο όταν, κάθε φορά που έπρεπε να μεριμνήσει για την εξέλιξη ενός θέματος, έβλεπε ότι πρώτιστα μπορούσε να κερδίσει τη σύμπλευση συμπαραστατών και όχι την πολεμική εχθρών, ξεκινούσε να δρα. Έτσι προχώρησε και επάνω στο θέμα της μετατροπής των ασφυκτικών συνόρων του Κράτους που σχηματιζόταν. Έστελνε συνεχώς πολλά υπομνήματα.   Ήταν τόσο αναλυτικά και με καταλυτική γλώσσα για τη μη εφαρμογή των αντίθετων, από τα δεδομένα που έδινε για τα σύνορα,  οπότε όλη η προετοιμασία του έφερνε και την κατάλληλη, κάθε φορά, πορεία εξέλιξης. Μόνο με αυτή τη στρατηγική κατάφερε να κερδίσει  την οριοθέτηση των συνόρων της γραμμής Αμβρακικός Παγασητικός.

Μάλιστα, κυρίως ο Στράτφορντ Κάνιγκ θεωρήθηκε από τον ίδιο μεγάλος του σύμμαχος για την επίτευξη του οράματός του: η Ελλάς όδευε για την αναγνώριση ανεξαρτησίας.Αφού πλέον δε θα φαινόταν να κερδίζει έδαφος η επικυριαρχία του Σουλτάνου, ο Καποδίστριας έδινε επιπλέον υπομνήματα, τα οποία ήταν εκτενώς διαμορφωμένα επάνω στην απόλυτη στοιχειοθέτηση της μιας και μόνο λύσης, χωρίς να μπορεί να τεθεί κάποια πιθανότητα μιας άλλης ως αντίθετης. Η ρωσική και η γαλλική, πλέον, πλευρά, που θεωρητικά είχαν αρχικά την επιλογή της επικυριαρχίας, δεν μπορούσαν παρά να συστρατευτούν με εκείνη την επιχειρηματολογία του Καποδίστρια για την ολοκλήρωση του Ελληνικού Ζητήματος για την πλήρη ανεξαρτησία. Δεν είναι τυχαίο το ότι ο Νέσσελροντ της Ρωσίας άμεσα κατανόησε ότι η μοναδική πρόθεση του Καποδίστρια ήταν η εγγύηση για την ανεξαρτησία και ότι η μεθοδική, σε κάθε επίπεδο ανάλυσης επί αυτού του θέματος, προετοιμασία και η αναλυτική προσέγγιση που συνόδευε κάθε επιμέρους ανάλυση δε θα μπορούσαν να έχουν κανένα αρνητικό στοιχείο.

Έτσι, το τελικό Πρωτόκολλο του Λονδίνου, στις  22Ιανουαρίου/3 Φεβρουαρίου 1830, ειδικά τα 11 Άρθρα του, έφερναν την έναρξη της ελεύθερης πολιτικής ζωής για το Ελληνικό Έθνος: «Η Ελλάς θέλει σχηματίσει εν Κράτος ανεξάρτητον». Χάρη στον Ιωάννη Καποδίστρια.   

*δημοσιεύθηκε στο φύλλο 18ης-3-2023 της ΚΣ στη στήλη “Απο τα παλιά στο σήμερα”

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook