Συνέντευξη της συγγραφέως Σοφίας Ανδρεοπούλου στην «Κ.Σ.»: «Εφηβεία: Η μεγάλη έκρηξη!»

ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΒΑΡΣΑΜΗ ΠΟΥΛΤΣΙΔΗ

Η εφημερίδα «Η Κέρκυρα Σήμερα» φιλοξενεί στις σελίδες της την Σοφία Ανδρεοπούλου, ψ με αφορμή το νέο της βιβλίο που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα.

Σ. Ανδρεοπούλου, ποια ήταν η αφετηρία και η βασική έμπνευση πίσω από την απόφασή σας να γράψετε το βιβλίο «Εφηβεία: Η μεγάλη έκρηξη!»; Υπήρξε κάποια προσωπική εμπειρία που σας ώθησε προς αυτήν την κατεύθυνση; Θα την μοιραστείτε μαζί μας;

Απ: Την περίοδο που άρχισα να το γράφω ο γιός μου ήταν στην εφηβεία του, οπότε βίωνα κι εγώ τις δυσκολίες που βιώνουν συνήθως οι γονείς με εφήβους. Παράλληλα δούλευα και τότε, όπως και τώρα, με εφήβους και τους γονείς τους, οπότε έβλεπα πόση σύγχυση υπάρχει, πόσοι καυγάδες, πόση δυσκολία για όλους. Έτσι, αποφάσισα να γράψω ένα βιβλίο που θα βοηθούσε τους γονείς να λειτουργήσουν πιο καλά ως γονείς και να βελτιώσουν τη σχέση τους με τους εφήβους τους για να τους στηρίξουν στην τόσο δύσκολη αυτή περίοδο της ζωής τους.

Στο βιβλίο σας αναφερθήκατε σε διάφορα θέματα που αφορούν την εφηβεία, όπως το οικολογικό άγχος και τις εξαρτήσεις. Πώς διενεργήσατε την έρευνά σας για τα συγκεκριμένα θέματα και ποιες πηγές βρήκατε πιο χρήσιμες; Βγάλατε κάποιο συμπέρασμα κατόπιν έρευνας;

Απ: Όλα όσα γράφω στο βιβλίο στηρίζονται στη διεθνή βιβλιογραφία για τα θέματα αυτά αλλά και στις δικές μου εμπειρίες με τους γονείς και τους εφήβους που βλέπω στο γραφείο μου. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πολλές έρευνες ούτε πολλά στατιστικά δεδομένα πάνω στα θέματα αυτά. Άλλωστε, μερικά από τα θέματα που θίγονται στο βιβλίο μου, όπως το οικολογικό άγχος και η σύγχυση ως προς την ταυτότητα του φύλου, έχουν προκύψει μόλις τα τελευταία χρόνια, οπότε δεν έχουν ακόμα διερευνηθεί ενδελεχώς, επομένως οι πηγές για την εφηβεία σήμερα είναι περιορισμένες.

Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε κατά τη διάρκεια της συγγραφής του βιβλίου και πώς τις ξεπεράσατε;

Απ: Η πρώτη βασική δυσκολία για μένα ήταν η έλλειψη αρκετών ερευνητικών δεδομένων και στατιστικών στοιχείων. Η δεύτερη ήταν να καταφέρω να πάρω κάποια σχετική απόσταση από τα ζητήματα που ανέλυα, ώστε να τα δω με έναν ευρύτερο τρόπο, τόσο από τη σκοπιά του γονιού όσο και από τη σκοπιά του εφήβου. Κι αυτό βέβαια ήταν ιδιαίτερα δύσκολο, ακριβώς επειδή εκτός από ψυχολόγος ήμουν ταυτόχρονα και γονιός.

Στο βιβλίο αναδεικνύετε τη σημασία της παροχής θετικών ιδεών, αξιών, κινήτρων και ονείρων στους εφήβους. Ποιο μήνυμα θα θέλατε να περάσετε ιδανικά στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς μέσω του βιβλίου σας;

Απ: Δύο είναι τα βασικά μηνύματα που θα ήθελα να περάσω. Πρώτα, ότι απ’ όλα όσα μπορούμε να προσφέρουμε στους εφήβους μας το πιο σημαντικό είναι η σχέση που έχουμε μαζί τους. Για μένα η σχέση είναι το πιο σημαντικό εργαλείο για τον γονιό, και είναι κρίμα που αφηνόμαστε να την τραυματίζουμε με την γκρίνια και τις διαρκείς παρατηρήσεις μας – συχνά για ασήμαντα ζητήματα. Μόνο αν έχουμε καλή σχέση με τους εφήβους μας, μόνο αν νιώθουν ότι τους σεβόμαστε και θέλουμε να τους καταλάβουμε, μόνο τότε θα μας εμπιστευθούν, θα μας ακούσουν, θα συνεργαστούν μαζί μας.

Το δεύτερο μήνυμα προς τους γονείς είναι ότι πρέπει επιτέλους να σταματήσουμε να δείχνουμε τόσο αρνητικοί και να αρχίσουμε να περνάμε κάποια θετικά μηνύματα στους εφήβους μας για τη ζωή και το μέλλον. Οι έφηβοι σήμερα εισπράττουν από παντού αρνητικές πληροφορίες, διαρκή κινδυνολογία, αρνητική κριτική για όλους και για όλα. Έτσι όμως καταλήγουν να τα βλέπουν όλα μαύρα, να νιώθουν πως δεν πρέπει να εμπιστεύονται κανέναν, πως δεν μπορούν να ελπίζουν σε τίποτα, πως δεν αξίζει καν να προσπαθούν. Είναι πολύ σημαντικό να τους περνάμε την εικόνα ότι υπάρχουν πολλά θετικά σε αυτόν τον κόσμο, ότι αξίζει να προσπαθούν για να φτιάξουν μια καλή ζωή.

Έχετε λάβει κάποια πρώτη αντίδραση από εφήβους που διάβασαν το βιβλίο; Ποιες ήταν οι εντυπώσεις και τα σχόλιά τους;

Απ: Το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν από λίγες εβδομάδες και απευθύνεται σε γονείς. Έτσι, δεν έχω λάβει καμία αντίδραση από εφήβους  που το διάβασαν, μόνο από γονείς που το διάβασαν και ευτυχώς το βρήκαν πολύ  χρήσιμο. Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά που αναφέρω στο βιβλίο, είτε ως πληροφορίες, είτε ως παραδείγματα, είτε ως ιδέες/συμβουλές προς τους γονείς, πηγάζουν από τη δουλειά που κάνω με τους εφήβους στο γραφείο μου. Έτσι, έχω δει τις αντιδράσεις των εφήβων αυτών στις ιδέες μου. Και είναι εντυπωσιακό πόσο φαίνεται πως συμφωνούμε. Πάρα πολλοί έφηβοι αντιλαμβάνονται ότι οι γονείς τους είναι μπερδεμένοι και αρνητικοί, πάρα πολλοί έφηβοι θα ήθελαν κάποιον να τους πείσει ότι αξίζει τον κόπο να προσπαθούν για να φτιάξουν κάτι καλύτερο. Θυμάμαι μια κοπελίτσα 15 χρονών που μου είχε πει πέρσι: «Πείτε μου ένα λόγο που αξίζει να ζω!» Οπότε ναι, οι έφηβοι αν διάβαζαν το βιβλίο μου μάλλον θα αναγνώριζαν τον εαυτό τους και τους γονείς τους μέσα σε αυτό! Και μάλλον θα εύχονταν να το διαβάσουν και οι γονείς τους!

Πώς βλέπετε την εξέλιξη της εφηβείας στη σύγχρονη εποχή σε σύγκριση με παλαιότερες γενιές, ιδιαίτερα υπό το «καθεστώς» των τεχνολογικών και κοινωνικών αλλαγών;

Απ:  Η εφηβεία ανέκαθεν ήταν μια περίοδος δύσκολη τόσο για τον ίδιο τον έφηβο όσο και για το περιβάλλον του. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια νομίζω πως οι δυσκολίες έχουν αυξηθεί πολύ και η κατάσταση έχει ξεφύγει σε μεγάλο βαθμό από τα χέρια των ενηλίκων. Οι έφηβοι σήμερα ζουν σε έναν κόσμο πιο πολύπλοκο, πιο ανοιχτό, με λιγότερα στερεότυπα, λιγότερο ξεκάθαρους ρόλους και λιγότερους κανόνες απ’ ό,τι οι έφηβοι σε προηγούμενες γενιές. Αυτό έχει το θετικό αποτέλεσμα ότι οι έφηβοι έχουν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν διάφορα πράγματα, να κάνουν διάφορες επιλογές, να βρουν ποιοι πραγματικά είναι ή θέλουν να είναι. Έχει όμως και το αρνητικό αποτέλεσμα ότι όλες αυτές οι επιλογές δημιουργούν σύγχυση και άγχος. Επίσης, λόγω των ραγδαίων αυτών αλλαγών, και οι γονείς είναι πιο μπερδεμένοι και αγχωμένοι απ’ ό,τι ήταν παλιότερα. Παράλληλα, οι έφηβοι έρχονται σε επαφή με μια τεράστια πληθώρα πληροφοριών, που συχνά είναι αρνητικές και που τους δημιουργούν μια διαστρεβλωμένη εικόνα για τον κόσμο. Όλα αυτά ίσως εξηγούν γιατί τόσοι έφηβοι είναι πραγματικά μπερδεμένοι ή δυστυχισμένοι και γιατί εκδηλώνουν τόσο αρνητικές συμπεριφορές. Αν θα θέλαμε ως κοινωνία να βοηθήσουμε τους εφήβους να αξιοποιήσουν θετικά τις δυνατότητες που τους δίνονται, θα έπρεπε να βελτιώσουμε τη σχέση μας μαζί τους και να τους δώσουμε πιο θετικά πρότυπα για να έχουν κάτι να σέβονται, να θαυμάζουν και να ονειρεύονται.

Τέλος, υπάρχουν σχέδια για ένα επόμενο βιβλίο που να συνεχίζει τη συζήτηση γύρω από την εφηβεία ή άλλα σχετικά θέματα; Ποιες θα είναι οι επόμενες κατευθύνσεις της συγγραφικής σας δουλειάς;

Απ: Θα ήθελα πολύ να γράψω ένα σύντομο βιβλιαράκι που να απευθύνεται στους ίδιους τους εφήβους, αλλά ομολογώ ότι είναι κάτι που με δυσκολεύει γιατί δεν είναι εύκολο να γράψω με τρόπο που θα τους τραβήξει, δεδομένου ότι οι περισσότεροι αποφεύγουν να διαβάζουν. Επίσης, σκέφτομαι πως θα μπορούσα να γράψω κάτι που θα απευθυνόταν στους εκπαιδευτικούς που ασχολούνται με εφήβους, γιατί κι εκείνοι παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή τους. Μια άλλη σκέψη μου είναι κάτι διαδικτυακό, όπως ένα podcast για την εφηβεία. Σε κάθε περίπτωση, θα συνεχίσω να ασχολούμαι με τους εφήβους γιατί βλέπω πόσο δύσκολα περνάνε και θέλω να βοηθήσω όσο μπορώ. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως οι έφηβοι είναι το μέλλον, και πρέπει να φροντίσουμε το μέλλον να είναι καλύτερο από το παρόν! 

*Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο φύλλο κυκλοφορίας της “Κ.Σ.” την Πέμπτη 29/2

Ακολουθήστε το kerkyrasimera.gr για να μαθαίνετε πρώτοι τα νέα από την Κέρκυρα.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Ακολουθήστε μας στο twitter

Ακολουθήστε μας στο Facebook